نقش صنعت لیزینگ در بهبود شرایط فعلی اقتصاد (با نگرش به تحریم های اقتصادی)

در عصر حاضر ، اقتصاد پایه تولید ثروت و قدرت در هر کشوری می باشد . این امر همانند سایر کشورها مورد توجه جمهوری اسلامی ایران نیز بوده و ما با وجود تحریم های اقتصادی که همواره مانعی سخت جهت دستیابی به اهدافمان بوده برای دستیابی به اهداف ملی و توسعه اقتصادی و رفاه بیشتر جامعه برنامه ریزی های فراوانی نموده ایم . در دهه اخیر متاسفانه اقتصاد کشور ما تحت تاثیر تحریم هایی که از سوی ایلات متحده و اتحادیه اروپا اعمال گشت قرارگرفت ، این تحریم ها علاوه بر محدود کردن روابط تجاری و سرمایه گذاری های خارجی این بار با تحت تاثر قرار دادن روابط مالی – بانکی ، اقتصاد کشور ما را هدف گرفت. حال با توجه به شرایط رکود اقتصادی؛ تحریم و بیکاری، سوال پیش رو این است که تقویت کدامیک از بخشها و صنایع می توانند ما را در توسعه اقتصادی و صنعتی کشور یاری رساند.

در اینجا به این موضوع میپردازیم که شرکت­های لیزینگ چقدر می توانند در توسعه حرکت­های اقتصادی و چرخش چرخ­های صنعتی کشورمان نقش موثری ایفا نمایند .

در اوج مشکلات اقتصادی و رکود اقتصادی و بحرانهای موجود و در آن هنگامی که کاهش ارزش پول ملی باعث کاهش قدرت خرید خانوارها گردیده صنعت لیزینگ می تواند با موکول کردن پرداخت قیمت به آینده باعث افزایش قدرت خرید متقاضیان محصول و در نتیجه ایجاد و افزایش تقاضا شود از آنجا ییکه در مبانی علم اقتصاد آمده  ، هر تقاضایی نهایتا عرضه خود را می سازد ، تقاضای ایجاد شده امکان تولید و نهایتا توسعه اقتصادی و افزایش رفاه را به دنبال خواهد داشت . در واقع لیزینگ در زمانی که افراد به دلیل تورم بالا قدرت خرید خود را از دست داده اند می تواند با افزایش قدرت خرید افراد باعث تعادل مجدد عرضه و تقاضا در اقتصاد گردد ، قاعدتا تعادل عرضه و تقاضا در قیمتی رخ میدهد که خریداران و فروشندگان در آن قیمت تمایل به انجام مبادله دارند و این مبادله را برای خود سودآور می یابند، خریداران با توجه به رشد قیمت کالای خریداری شده و درآمدی که با خرید آن کالا می توانند کسب نمایند ( بالاخص در خصوص خودروهای کار و ماشین آلات و تجهیزات تولیدی ) تصمیم گیری می نمایند و فروشندگان نیز با در نظر گرفتن این موضوع که با درآمد حاصله از فروش آن کالا می توانند به امور دیگر بپردازند و با بررسی های هزینه فایده و محاسبه هزینه نگهداری آن تجهیزات ، انبارداری و یا حتی ریسک به وجود آمدن تکنولوژیهای جدید و از دست رفتن بازار فروش تصمیم گیری می کنند .در واقع لیزینگ ابزاری مناسب جهت جلوگیری از رکود اقتصادی و برقراری مجدد تعادل در سطح اقتصاد جوامع به حساب می آید .

لیزینگ با ابزارهایی که در اختیار افراد جامعه قرار می دهد باعث حرکت اقتصاد به سمت رشد و پیشرفت و همچنین بهبود شرایط صنایعی که برای حفظ و توسعه فعالیت خود درگیر مشکلات مالی می باشند، می شود  و این می تواند در طولانی مدت سبب رشد بخش های کوچک صنعتی و در نتیجه کاهش بیکاری و افزایش رفاه افراد  گردد از جمله مسائل مهمی که می توان بدان اشاره کرد این است که اگر منابع مالی حاصله از صنعت لیزینگ در خدمت صنایع مناسبی قرار گیرد و اگر با در نظر گرفتن محدودیتهای حاصل از تحریم ها از این منابع در مسیر رشد فن آوریهای داخلی و بومی استفاده شود این خود می تواند به مرور زمان موجب خودکفایی اقتصادی ما گردد .

لیزینگ می تواند با ایجاد صرفه­جویی در سرمایه مستأجرین و ایجاد منابع مالی جدید برای شرکتها سبب گردش نقدینگی بیشتر در شرکت­ها و کاهش روند رو به افزایش تورم گردد ، از آنجایی که منابع مالی شرکت­های لیزینگ از طریق اعطای تسهیلات، صرف تامین تجهیزات مورد نیاز موسسات تولیدی و صنعتی یا خدماتی می­گردد و طیف وسیع­تری از مردم که به هر دلیلی استفاده از تسهیلات بانکی برای آن­ها مقدور نیست را در زمره استفاده کنندگان خود قرار می­دهد لذا بازنگری سیاست­های بانک مرکزی ، افزایش سهم بازار لیزینگ در تامین مالی شرکتها و کاهش محدودیتهای حاکم بر این صنعت به طور مثال حذف مالیات ارزش افزوده بر سود شرکتهای لیزینگ در شرایط تحریم اقتصادی می تواند موجب افزایش دسترسی آحاد افراد جامعه به اعتباراتی با نرخ کمتر و در نتیجه رونق فضای کسب و کار و بهبود شرایط رکودی گردد. به ویژه اینکه از آنجا که شرکت­های لیزینگ در زمینه قراردادهای کالایی فعالیت می­کنند امکان تخطی در مصارف تسهیلات در زمینه­های غیر مولد را عملا غیر ممکن می­کند.

لیزینگ می‌تواند در افزایش اشتغال، کاهش نرخ تورم، افزایش درآمد ملی و سرانه و کاهش نرخ بهره و افزایش سرعت گردش پول نقش اساسی ایفا کند. همچنین در شرایط فعلی ایران و تحریم­های غیر منصفانه حاکم، لیزینگ می­تواند فرار رو به جلو باشد.

     با توجه به نکات فوق می‌توان بیان نمود که لیزینگ از یک سو می‌تواند رکود اقتصادی را از طریق فعال کردن طرف تقاضا کاهش دهد و زمینه­های اقتصادی و مالی لازم را جهت افزایش ظرفیت تولید کارخانجات سازنده محصولاتی که فروش آن­ها از طریق لیزینگ انجام می‌شود فراهم نماید، که پیامد این امر نیز افزایش اشتغال و کاهش نرخ بیکاری است و از سوی دیگر با فراهم نمودن امکانات مالی برای مصرف‌کننده، رفاه بیشتری را نصیب استفاده کنندگان از تسهیلات می­نماید.

   همچنین از آنجایی که صنعت لیزینگ می­تواند در بخش­های مولد تاثیرگذار باشد اگر شرکتهای لیزینگ بتوانند منابع مالی ارزانتری را کسب نمایند این خود می تواند با ایجاد صرفه ها ی تولید موجب کاهش نرخ لیزینگ ها و در نهایت بهبود رشد اقتصادی گردد.

از آنجا که شرکتهای لیزینگ غالبا در قالب بنگاه های اقتصادی فعالیت می نمایند و هدف اصلی هر بنگاه اقتصادی حفظ سرمایه و کسب سود می باشد معمولا این شرکتها برای ارائه تسهیلات به مشتریان از روشهای به روز اعتبارسنجی استفاده می کنند تا از توان مالی متقاضی در بازپرداخت تسهیلات اطمینان حاصل نمایند اما تنها به این امر بسنده نکرده و با اخذ تضامین و وثایق لازم برگشت پول را به چرخه نقدینگی خود تضمین می نمایند که این می تواند باعث جلوگیری از به هدر رفتن منابع مالی گردد .

از مزایای صنعت لیزینگ بر اقتصاد در شرایط تحریم، دسترسی بهتر و متناسب­تر واحدهای اقتصادی و تولیدی کوچکتر به تسهیلات برای ادامه و توسعه تولید است. همانطور که در هنگام بروز و وقوع تحریم های اقتصادی و شرایط رکودی و عدم دسترسی بهینه به مواد اولیه وارداتی و همچنین تسهیلات بانکی ، واحدها و بنگاه های اقتصادی و تولیدی کوچکتر آسیب پذیر تر می باشند به همان میزان هم اثر صنعت لیزینگ در شکوفایی و رونق مجدد این بنگاه ها به نسبت واحدهای بزرگ تولیدی بیشتر است زیرا این واحدها برا ی راه اندازی مجدد تولید خود به منابع مالی و زمان کمتری احتیاج دارند در نتیجه کمک به راه اندازی و توسعه این صنایع در مدت زمان کوتاه تری می تواند به نتیجه برسد و سبب افزایش اشتغال وکاهش فشارهای ناشی از تحریم­ها شود.

نکته­ای که در شرایط کنونی توجه به آن و عملی کردن آن حائز اهمیت است ، اینست که با توجه به شرایط تحریم و رکود موجود و کمبود منابع مالی، شرکتهای تامین کننده این منابع از جمله لیزینگ ها باید تمام سعی خود را برای شناسایی صنایع و واحدهای تولیدی مولد تر و کمک به تامین مالی آنها بکار گیرند تا از به هدر رفتن این منابع جلوگیری شود و بتوانیم با توجه به محدودیتها به بهترین نتیجه برسیم قابل ذکر است که لازمه این مفید انجام تحقیقات گسترده در این خصوص می باشد، همچنین همگرایی سیاست­های بانک مرکزی در گسترش و بهبود صنعت لیزینگ در شرایط تحریم می­تواند راه حلی مناسب برای آسیب کمتر اقتصاد از تحریم­ها و حتی تقویت توان اقتصادی کشور باشد.