گزارش جهانی صنعت لیزینگ

فصلنامه 9

گزارش جهانی صنعت لیزینگ

گزارش لیزینگ جهانی وایت كلارك در حدود 30 سال است كه عملكرد صنعت لیزینگ را ردیابی می­كند. در سال 2011 صنعت لیزینگ پس از بحران اقتصادی جهانی رو به بهبود نهاد. اما هنوز موج­های تكان دهنده بسیاری مشهود است. آیا این شرایط بهبود ثابت و پایدار است ؟

بازنگری

صنعت لیزینگ در اوایل سال 2010 با طی مشكلات بسیار و روندی سخت به مرور بهتر شد و در پی آن در یک جهش  قابل توجه در سال 2011، حجم کسب و کار جدید به بیش از 20٪ افزایش یافته است. رشد صنعت لیزینگ با پدیده جهش گربه مرده مواجه نیست و به نظر می­رسد این رشد همانطور كه برای سال 2012 نیز پیش­بینی شده بود، پایدار باشد.

سه ناحیه شمال آمریكا، اروپا و آسیا بیش از 95% از تجارت جهانی لیزینگ را در اختیار دارند كه هر یك از آنان در سال 2012 با رشد مثبت گزارش شده است. در ناحیه آفریقا این رشد كمتر بوده اما در استرالیا و نیوزیلند افزایش چشمگیرتری وجود داشته است.آمریکای لاتین علی­رغم نتایج تیره سال قبل با بهبود مناسبی مواجه بوده و می­توان با اطمینان گفت که حجم پرتفوی این منطقه 96/13% در سال 2012 افزایش یافته است.

چشم انداز در حال تغییر

ماهیت صنعت لیزینگ در طول سال ها تغییر کرده است. شرکت ها و موسسات تجاری که قبلا خود را بعنوان “لیزینگ تجهیزات” معرفی می­كردند، اكنون نامشان را به شركت­های”تامین منابع مالی تجهیزات و لیزینگ” تغییر داده­اند. این تغییر بدلیل گسترش پذیرش لیزینگ “خرید و اجاره مجدد” بعنوان مكانیسم تامین منابع مالی رخ داده است. در برخی از كشورها لیزینگ خرید و اجاره مجدد به اصلی­ترین عامل افزایش بازدهی شركت­ها تبدیل شده و در برخی دیگر حتی تنها خدمت مالی لیزینگ است.

مسلماً طی سال­های گذشته تعداد بسیاری از كشورها لیزینگ خرید و اجاره مجدد را در گزارش عملیات خود ارائه ننموده­اند كه براساس نظرات موسسات ملی لیزینگ كشورها این آمار باید در عملكرد جهانی لیزینگ ارائه شود و در گزارش حاضر نیز منظور از حجم لیزینگ هر دو نوع لیزینگ (مالی و عملیاتی) و خرید و اجاره مجدد است.

یكی دیگر از اتفاق­های سال­های اخیر وجود نرخ بهره پایین در برخی از كشورها به همراه از بین رفتن مزیت مالیاتی لیزینگ می­باشد. همچنین برخی از شركت­ها در حالی كه ادعا می­كنند خدمات لیزینگ ارائه می­دهند بدلیل ساده سازی فرایند در واقع مشغول اعطای وام به مشتریان هستند كه سعی ما این است كه حجم مبادلات این شركت­ها را از صنعت لیزینگ خارج نماییم.

جدول 1: حجم و رشد به تفكیك منطقه (2012-2011)

رتبهمنطقهحجم سالانه (میلیارد دلار)رشد(%) 2012-2011درصد حجم بازار های جهانی 2011درصد حجم بازار های جهان 2012تغییر در سهم بازار 2012-2011
1امریكای شمالی4/336157/368/382
2اروپا3147/3382/368/1-
3آسیا2/1805/173/198/205/1
4استرالیا و نیوزیلند1/163/345/19/13/0
5آمریكای جنوبی2/132/52-5/35/19/1-
6آفریقا2/81/5-1/19/01/0-
 جمع كل868    

 

آمریكای شمالی

حجم عملیات لیزینگ در آمریكای شمالی 15٪ افزایش یافته و به رقم 4/336 میلیون دلار رسیده و سهم منطقه از حجم جهانی با رشد دو درصد، به 8/38٪ افزایش یافته است .عمده فعالیت این منطقه متعلق به كشور ایالات متحده است كه در سال 2012 مبلغ 3/294 میلیار دلار فعالیت داشته است.  (بیشتر از جمع حجم عملیات چهار كشور بعدی در جدول رتبه­بندی لیزینگ كه شامل چین، ژاپن، آلمان و انگلیس می­باشند.) همچنین كشور كانادا علیرغم كاهش رشد تولید ناخالص داخلی با رشد%15/63  در صنعت لیزینگ مواجه بوده است.

اروپا

دومین رتبه از نظر حجم عملكرد متعلق به اروپا است كه از رشد نسبتاً كم 7/3% در سال 2012 برخوردار بوده است. این منطقه با حجم عملیات 314 میلیارد دلار آمریكا ، 2/36% سهم جهانی فعالیت های لیزینگ را در اختیار دارد. همچنین سیزده کشور اروپایی در لیست 20 كشور اول جهان در صنعت لیزینگ حضور دارند.

كشور آلمان بزرگترین حجم عملیات اروپا را در لیزینگ تجهیزات در اختیار دارد و با كسب نرخ رشد بسیار كم 12/1% درحال حاضر در رده چهارم جدول رتبه­بندی لیزینگ پس از آمریكا، چین و ژاپن قرار گرفته است. اما صنعت لیزینگ در كشور روسیه از سال 1990 فعالیت دارد كه حجم عملكرد آن در سال 2012 با 1/7% افزایش به 5/25 میلیارد دلار رسیده است. صنایع حمل و نقل ریلی و لوكوموتیو با 8/40% سهم بازار در میان سایر حوزه ­های فعالیت، بیشترین حجم فعالیت صنعت لیزینگ روسیه را به خود اختصاص داده­اند.

اما لیزینگ در اروپا هنوز در برخی از نواحی دچار مشكل است. كشورهای ایتالیا، اسپانیا، پرتغال، و یونان هریك به ترتیب با 22/22، 95/22، 57/43 و 58/52% كاهش فعالیت نسبت به سال 2011 در سال 2012 از عملكرد خوبی برخوردار نبوده­اند و حتی كشور یونان از لیست 50 كشور برتر صنعت لیزینگ جهان خارج گردید.

آسیا

یک بار دیگر! آسیا با رشد شدید 5/17درصدی در صنعت لیزینگ و سهم بازار20 درصدی عملكرد مناسبی داشته است.   البته این عملکرد مناسب لیزینگ در آسیا تحت سلطه بازار چین می باشد. درحالیكه نرخ رشد اقتصادی كشور چین 8/7% است بدلایل مختلفی چون سیاستهای پولی حمایتی و جذب سرمایه­گذاری خارجی در صنعت لیزینگ، تعداد این شركت­ها در سال 2012 نسبت به سال 2011 تقریباً دو برابر شده و  نرخ رشد لیزینگ آن نیز 67/41% بوده است. همچنین نیاز كشور چین به توسعه زیرساخت­ها از دیگر دلایل رشد شدید صنعت لیزینگ در این كشور است. چین با دارا بودن 40% سهم فعالیت در حوزه ماشین­آلات از این لحاظ در جهان پیشرو است.

صنعت لیزینگ در ژاپن از سال 2007 با كاهش مواجه بوده و با یك رشد اندك در سال 2011 و رشدی بیشتر در سال 2012 (32/6%) این روند تغییر پیدا كرد. لیزینگ ژاپن در سال 2012 در بخش تجهیزات ساختمانی رشد دو رقمی را تجربه نموده است. صنعت لیزینگ ژاپن پس از آمریكا و چین در مقام سوم جهان قرار دارد.

اما لیزینگ در كشور كره بیش از 40 سال سابقه فعالیت دارد و این كشور چهارمین صنعت لیزینگ در قاره آسیا و سیزدهمین در جهان است. لیزینگ این كشور در سال 2012، همراستا با تولید ناخالص آن كاهش (2/1%) یافته است.

صنعت لیزینگ در تایوان همزمان بعد از ركود اقتصاد جهان در سال 2010 رشد یافت و در سال 2012 از حجم عملكرد 8/7 میلیارد دلار كه بهترین عملكرد این كشور طی 10 سال گذشته بود برخوردار گردید. دو بخش حمل و نقل و مواد خام با سهم 80% در میان سایر حوزه­های فعالیت اصلی­ترین بخش لیزینگ در این كشور هستند.

سایر مناطق جهان

شش کشور آمریكای لاتین (برزیل، کلمبیا، شیلی، پرو، آرژانتین و پورتوریکو)، چهار کشور در آفریقا (آفریقای جنوبی، مراکش، مصر و نیجریه) به همراه استرالیا و نیوزیلند سایر كشورهای مندرج در جدول پنجاه كشور برتر و مطرح جهانی را تشكیل می دهند.

برآورد حجم عملیات لیزینگ در بازار آمریکای لاتین بسیار دشوار است. اگرچه براساس داده­های دریافتی از یكی از  شركت­های این منطقه رشد 96/13درصدی در این ناحیه برآورد می­گردد.

لیزینگ در منطقه آفریقا نیز هنوز در مرحله ظهور بوده و بغیر از آمار و اطلاعات عملكرد كشور آفریقای جنوبی كمبود اطلاعات عملكرد در سایر كشورهای این منطقه وجود دارد. بازار لیزینگ آفریقای جنوبی 02/1% رشد كرده و با حجم عملكرد 72/5 میلیون دلار آمریكا ، در رتبه 21 صنعت جهان قرار دارد.

ضریب نفوذ لیزینگ

در جدول شماره 2 ضریب نفوذ لیزینگ برای كشورهایی كه آمار قابل استناد ارائه داده­اند، محاسبه شده است. در حقیقت دو روش برای محاسبه نرخ نفوذ لیزینگ وجود دارد. روش اول محاسبه نسبت حجم لیزینگ به تشكیل سرمایه ثابت تجهیزات و  ماشین آلات بوده ، لیكن از سال 1999 كلارك روش دیگری برای محاسبه نرخ نفوذ پیشنهاد داده كه حاصل تقسیم حجم عملیات لیزینگ بر تولید ناخالص داخلی می­باشد.

شاخص اول (نرخ نفوذ سرمایه­گذاری) جهت مقایسه رقابت لیزینگ برای تامین مالی سرمایه­گذاری مناسبتر است. اگرچه محاسبه آن نیاز به داده­های قابل اتكایی درخصوص تشكیل سرمایه ثابت كشورها دارد. اما شاخص كلارك (GDP) قابل اتكاتر بوده و اطلاعات آن نیز برای تمامی كشورها دردسترس است. این شاخص با بررسی لیزینگ بعنوان یكی از مهمترین فعالیت­های اقتصادی، به مقایسه رشد و بلوغ آن در كشورهای مختلف می پردازد و همچنین مشخص می­كند در كدام مناطق، لیزینگ بعنوان ابزاری استراتژیك در سرمایه­گذاری مورد استفاده قرار گرفته است.

 

جدول 2: گزارش جهانی لیزینگ وایت کلارک در سال 2013

رتبهکشورحجم سالانه

     درصد رشد

2016-2015

ضریب نفوذ بازار %
1آمریكا34/29450/922
2چین66/8867/418/3
3ژاپن95/6923/62/7
4آلمان34/6612/18/5
5انگلیس66/6156/98/23
6كانادا3763/158/20
7فرانسه81/3328/0-8/12
8روسیه50/2510/7
9سوئد33/2095/156/24
10ایتالیا17/1822/22-10
11استرالیا69/1537/0
12سوئیس81/1129/4-3/12
13كره22/1020/1-5/8
14لهستان38/983/09/11
15تایوان80/780/142/8
16دانمارك76/771/26/20
17نروژ58/754/5
18اتریش60/680/13-1/11
19بلژیك99/512/09/8
20فنلاند87/503/1-8/16
21آفریقای جنوبی72/502/1
22اسپانیا57/594/22- 1/4
23هلند40/505/4-6
24تركیه36/560/99/5
25مكزیك08/576/15
26برزیل02/423/3-
27جمهوری چك76/309/7-3/10
28كلمبیا75/350/29
29مالزی71/270/11-
30اسلواكی39/260/31/14
31شیلی23/213
32پرتقال77/157/43-4/9
33رومانی72/170/22/4
34استونی31/115/275/27
35پرو30/142/13
36مجارستان23/12
37مراكش11/190/6-9/15
38اسلوونی05/105/0-8/16
39مصر03/180/22
40اكراین88/047/16-
41ایران87/080/22
42آرژانتین87/024/2
43لتونی82/052/151/13
44لیتوانی81/075/1523/14
45پرتوریكو80/062/16-
46بلغارستان69/043/0-
47نیوزیلند40/05/7-
48صربستان – مونته نگرو39/053/5
49نیجریه32/039-
50ونزوئلا18/019/62
 جمع كل868  

 

جدول 3: حجم لیزینگ بر اساس منطقه 2012-1993 (میلیارد دلار)

 19931994199519961997199819992000200120022003200420052006200720082009201020112012
اروپا815/871087/1173/1086/1336/1331331401/1641/1965/2366/2392722/4017/3364/2202337/302314
امریكای شمالی5/1321483/1691772/1891951/2394/2721/2542169/2237/2407/2361/2419/2371/2268/1903/2135/2924/336
آسیا9/792/998/1048/1052/807/744/803/787/677/681/742/78747/816/842/998/1036/1054/1532/180
آمریكای جنوبی3/91/111/15159/154/163/81/86/53/345/79/132/194/142/542/304/255/272/13
استرالیا/ نیوزیلند9/49/52/63/79/69/79/73/55/58/56/71/82/86/81/49/67/58/10121/16
آفریقا27/47/53/52/59/43/49/38/37/36/51/86/91/112/116/95/64/66/82/8
جمع كل6/3094/3561/4091/4288/4055/4325/4734997/4766/4613/5111/5795827/6334/7808/7323/5575/5947/796868

 

جدول 4: مقایسه میزان نرخ اجاره تجهیزات نفوذ بازار(%)

 19931994199519961997199819992000200120022003200420052006200720082009201020112012
ایالات متحده4/297/28 1/289/309/309/30307/31311/311/319/299/267/27264/161/171/172122
ژاپن 1/8 9/8 4/9 5/9 9/8 2/95/9 1/92/9 3/9 7/8 7/8 3/9 3/98/7 2/7 7 3/68/62/7
آلمان 1/11  9/105/11 3/13 6/13 7/14 1/15 8/14 5/13 8/9 7/21 7/15 6/18 6/23 5/15 2/16 9/13 3/14 7/14 8/5
كره 23 2/26  30 5/26 3/28 1/13 8/2 4/2 6/1 9/3 4/4 6/5 7/7 4/9 – 5/10 4/4 8/4 7/8 5/8
بریتانانا 19 8/15 9/17 24 2/19 15  9/15 8/13  4/14 3/15 2/14 4/9 5/14 7/12 6/11 6/20 6/17 5/18  8/19 8/23
فرانسه 1/13 13  2/15 2/15  4/12 177/15 2/9  7/13 9/12 4/15  9  7/11 11  12  2/12 1/35/10  1/11 8/12
ایتالیا 8/10 1/13  8/16 8/16 9/10 3/12 4/12  3/12 4/10 6/8  6/7 4/11 1/15 2/15 4/11 9/16  101/13 3/12  10
برزیل10205/201/187/207/205/124/116/76/38/37/75/139/16198/23
كانادا8/12149/151/167/1522225/22222/20223/239/2322226/19141/158/208/20
استرالیا1/228/213/222025254/25202020202020182/141010125/275/27
سوئد2020272828205/179/122/9136/117/128/118/113/144/195/172/192/186/24

 

جدول 5:  ضریب نفوذ وایت کلارک / تولید ناخالص داخلی (GDP)

حجم لیزینگ سالانه به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی

رتبهکشورنرخ2012رتبهکشورنرخ 2011رتبهکشورنرخ 2010
1استونی32/61استونی13/51استونی23/3
2سوئد98/32قبرس33/42اسلوانیا28/2
3لتونی30/33لتونی89/23پرتغال18/2
4اسلواكی53/24فنلاند48/24بلغارستان17/2
5بریتانیا47/25دانمارك46/25سوئد05/2
6فنلاند43/26كلمبیا45/26مجارستان99/1
7دانمارك38/27پرو24/27دانمارك94/1
8كانادا18/28اسلوونی24/28پرو68/1
9سوئیس14/2 9سوئیس18/29مراكش67/1
10لیتوانی12/210جمهوری چك16/210اتریش62/1
11اسلوونی09/211انگلستان15/211آلمان62/1
12آلمان92/112آلمان04/212لهستان59/1
13لهستان86/113اتریش04/213شیلی53/1
14آمریكا86/114لهستان98/114برزیل47/1
15اتریش75/115سوئد94/115نروژ41/1
16نروژ72/116شیلی89/116لتونی39/1
17جمهوری چك60/117پرتوریكو84/117اسلواكی33/1
18تایوان59/118نروژ80/118جمهوری چك32/1
19افریقای جنوبی49/119آمریكا77/119ایتالیا26/1
20بلغارستان42/120بلغارستان75/120 آمریكا25/1
21روسیه37/121ایرلند64/121فرانسه23/1
22فرانسه27/122اسلواكی62/122فنلاند21/1
23بلژیك24/123سوئیس61/123بلژیك16/1
24جمهوری خلق چین24/124افریقای جنوبی55/124صربستان و مونته نگرو11/1
25ژاپن19/125تایوان42/125سوئیس05/1
26استرالیا17/126پرتغال38/126ژاپن04/1
27كلمبیا15/127كانادا37/127رومانی03/1
28سوئیس08/128روسیه36/128كانادا97/0
29مالزی06/129ژاپن29/129افریقای جنوبی94/0
30رومانی92/030فرانسه29/130هلند92/0
31شیلی91/031بلژیك25/131جمهوری خلق چین92/0
32كره91/032ایتالیا12/132كره87/0
33مجارستان87/033مجارستان10/133یونان85/0
34ایتالیا86/0 34رومانی98/034روسیه85/0
35پرتوریكو79/035جمهوری خلق چین94/035انگلستان82/0
36پرتغال79/036كره91/036قزاقستان76/0
37پرو75/037استرالیا89/037استرالیا74/0
38صربستان و مونته نگرو75/038مالزی72/038لوكزامبورگ7/0
39هلند68/039هلند71/039كلمبیا67/0
40تركیه63/040صربستان و مونته نگرو71/040اسپانیا59/0
41اكراین52/041اكراین65/041 ایرلند57/0
42مكزیك49/042اكراین65/042اكوادور39/0
43اسپانیا4/043تركیه54/043مكزیك33/0
44عراق39/044اسپانیا52/044ایران33/0
45نیوریلند26/045ایران5/045نیجریه3/0
46ایران24/046برزیل48/046نیوزیلند29/0
47آرژانتین23/047عراق37/047عراق26/0
48برزیل17/048آرژانتین32/048تركیه25/0
49نیجریه13/049نیوزیلند29/049اكراین2/0
50ونزوئلا6/050قزاقستان23/050فیلیپین19/0